🧠حسادت مانند غم و اندوه، یک هیجان بهنجار است و اگر در فردی اصلا دیده نشود، می‌توان استنباط کرد که حسادت در او شدیدا سرکوب شده و بنابراین در حیات روانی ناخودآگاه‌اش نقش بسیار پررنگ‌تری را بازی می‌کند.
🧠حسادت ترکیبی از اندوه، درد از دست دادن ابژه محبوب، زخم ناشی از نارسیسیزم، احساس دشمنی نسبت به رقیب پیروز شده و خودملامت‌گری و مقصر دانستن خود برای از دست رفتن ابژه است.
🧠اگر چه حسادت هیجانی بهنجار است اما منطقی نیست، چراکه اغلب تناسبی با شرایط واقعی و واقعیت بیرونی ندارد و تحت کنترل ایگوی خودآگاه نیست. در واقع احساس حسادت ریشه در ناخودآگاه داشته و دنباله‌ای از قدیمی‌ترین هیجانات زندگی عاطفی کودکی و نشئت گرفته از عقده ادیپ است.
🧠یکی از مهم‌ترین انواع حسادت به ویژه در رابطه زوجین، حسادت فرافکنی‌شده است که در مردان و زنان تجربه شده و بر اثر خیانت واقعی خودشان یا میل سرکوب شده به خیانت در آن‌ها ایجاد می‌شود.
🧠تجربه روزمره به ما نشان می‌دهد آن درجه‌ای از تعهد را که در رابطه عاطفی و خصوصا ازدواج مورد نیاز است، تنها می‌توان با وجود وسوسه‌های مداوم حفظ کرد. اما اگر فردی وجود این وسوسه‌ها را در خود انکار کند، فشار آن‌ها را با شدت بیشتری احساس خواهد کرد و در بهترین حالت باید مکانیسمی ناخودآگاه برای تسکین این شرایط بیابد.
🧠یکی از راه‌های تسکین و در واقع تبرئه وجدان در فرد، فرافکنی تکانه‌های خیانت‌آمیز خود به طرف مقابل است. از طرفی به دلیل ارتباطی که بین ناخودآگاه دوطرف برقرار است، تکانه‌های خیانت‌آمیز ناخودآگاه طرف مقابل را نیز احساس می‌کند و حسادت در او شدت می‌یابد.
🧠باید توجه داشت پذیرش وجود این وسوسه‌ها سبب می‌شود میلی که توسط ابژه جدید بیدار شده، راه ارضای خود را در نوعی بازگشت به وفاداری به ابژه اصلی بیابد، اما شخص درگیر با حسادت قادر به لمس و پذیرش آن در خود و طرف مقابل نیست.
🧠در درمان چنین فردی نباید بر سر مسائلی که مبنای شک و تردیدهای او قرار گرفته‌اند با او بحث کرد، تنها می‌توان او را مجاب کرد مسئله را از زاویه‌ای دیگر ببیند. در واقع حسادتی که از چنین فرافکنی‌ای برمی‌خیزد خاصیتی هذیانی دارد و می‌توان با کار روان‌کاوانه روی آن، منشا آن یعنی فانتزی‌های ناخودآگاه فرد مبنی بر خیانت‌پیشگی خودش را به او نمایاند.
#روانکاوی
طاهره سادات بدری
متخصص روانشناسی و روانکاو
