اسکیزوفرنی بیماریی مرتبط با سلامت روان است. معمولاً علائم اسکیزوفرنی در اواخر بلوغ یا اوایل بزرگسالی ظاهر می شود. تأثیر آن بر گفتار، تفکر، احساسات و سایر زمینه های زندگی می تواند بر تعاملات اجتماعی و فعالیت های روزمره فرد تأثیر بگذارد. بر اساس گزارش موسسه ملی بهداشت روان (NIMH)، اسکیزوفرنی یک بیماری نسبتاً غیرمعمول است که حدود ۰.۲۵٪ تا ۰.۶۴٪ افراد را درگیر می‌کند. این بیماری می تواند تأثیر عمیقی بر روی زندگی فرد و همچنین اطرافیان او داشته باشد.
علائم اسکیزوفرنی معمولاً در اواخر نوجوانی و اوایل ۳۰ سالگی بروز می یابد. این بیماری در مردان زودتر از زنان بروز پیدا می کند. هر چند در بعضی موارد، فرد از کودکی شروع به نشان دادن رفتارهای غیرمعمول می کند. اما این موارد فقط با افزایش سن به شکل قابل توجهی بروز می یابند. در افراد دیگر، علائم اسکیزوفرنی ممکن است به طور ناگهانی ظاهر شود. اسکیزوفرنی یک بیماری مادام العمر است، اما روش های درمانی می تواند به مدیریت علائم آن کمک کنند.
اسکیزوفرنی افراد مختلف را از طرق مختلف تحت تأثیر قرار می دهد. اما برخی از علائم شایع تر هستند. این علائم شامل موارد زیر است:
فردی که دچار توهم می شود ممکن است فکر کند چیزی درست است در حالیکه هیچ دلیل محکمی برای آن وجود ندارد. به عنوان مثال وی ممکن است معتقد باشد که:
برخی از افراد توهم را تجربه می کنند. رایج ترین نوع توهم شنیدن صدا است. اما توهم می تواند تمام حواس فرد را تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان مثال ممکن است فرد چیزهایی را که واقعاً در آنجا نیستند ببیند، احساس کند، بچشد یا بو کند.
تفکرات و صحبت های یک شخص ممکن است بدون دلیل منطقی از موضوعی به موضوع دیگر تغییر کند. بنابراین ممکن است دنبال کردن حرفی که شخص سعی در گفتن آن دارد دشوار باشد. همچنین ممکن است مشکلات حافظه و مشکل در درک و استفاده از اطلاعات نیز وجود داشته باشد.
علائم ذکر شده در بالا همچنین می تواند در موارد زیر تأثیر بگذارد:
فرد ممکن است از فعالیت‌های روزمره، از جمله مراقبت از خود غافل شود. وی ممکن است کاتاتونی (روان گسیختگی) را نیز تجربه کند، که در طی آن به سختی قادر به صحبت یا حرکت است.
ممکن است فرد به مناسبت های ناراحت کننده یا شاد پاسخ نامناسب دهد یا اصلاً پاسخ ندهد.
ممکن است فرد احتمالاً از ترس اینکه شخصی قصد آسیب رساندن به او را دارد، از اجتماع کناره گیری کند و منزوی شود.
الگوی فکری و گفتار غیرمعمول فرد می تواند ارتباط با دیگران را برای او دشوار کند.
بسیاری از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی درک نمی کنند که حالشان خوب نیست. توهمات و هذیان‌ها برای شخصی که آن را تجربه می کند کاملا واقعی به نظر می رسد. این موضوع می تواند متقاعد کردن فرد برای استفاده از دارو را دشوار کند.
ممکن است آن ها از عوارض جانبی دارو ترس داشته باشند یا اعتقاد داشته باشند که دارو به آن ها آسیب می رساند. اسکیزوفرنی معمولاً در اواخر نوجوانی یا سنین بالاتر ظاهر می شود، اما می تواند کودکان را نیز درگیر کند.
طبق اظهار NIMH، اسکیزوفرنی هنگامی ایجاد می شود که عوامل ژنتیکی و محیطی خاصی با هم ترکیب شوند. به عنوان مثال عوامل زیر همگی می‌توانند در پیشرفت اسکیزوفرنی نقش داشته باشند:
اگر در خانواده ای سابقه اسکیزوفرنی وجود نداشته باشد، احتمال ابتلا به آن کمتر از ۱٪ است. با این حال، اگر بیماری در یکی از والدین تشخیص داده شود، خطر افزایش می یابد.
به نظر می رسد اسکیزوفرنی زمانی ایجاد می شود که عدم تعادل یک انتقال دهنده عصبی به نام دوپامین و احتمالاً سروتونین در مغز وجود داشته باشد.
عوامل محیطی که ممکن است خطر اسکیزوفرنی را افزایش دهند عبارتند از:
در سال ۲۰۱۷ دانشمندان شواهدی یافتند که نشان می دهد برخی از مواد موجود در گیاه شاهدانه می توانند احتمال بروز اسکیزوفرنی را در افراد مستعد به این عارضه تحریک کنند. با این حال برخی دیگر اظهار داشته اند که ابتلا به اسکیزوفرنی باعث می شود که فرد به احتمال زیاد از شاهدانه استفاده کند.
در گذشته، متخصصان بهداشت به انواع مختلفی از اسکیزوفرنی مانند اسکیزوفرنی پارانوئید و اختلال اسکیزوافکتیو اشاره می کردند. اما این طبقه‌بندی‌ها اکنون دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرند.
